Islas Afortunadas of Fortuinlijke Eilanden is een oude bijnaam voor de Canarische Eilanden, die wordt toegeschreven aan de oude Griekse filosoof en historicus Plinius de Oudere. Plinius verwees naar de eilanden met deze naam in zijn werk ‘Naturalis Historia’ dat in de 1ste eeuw na Christus werd geschreven. De Guanchen waren de eerste bekende bewoners van de gefortuneerd Canarische Eilanden. Ze waren de inheemse bevolking toen de Spanjaarden de eilanden in de 15de eeuw veroverden.
De bijnaam ‘Fortuinlijke Eilanden’ is afgeleid van het Latijnse woord fortuna wat geluk of fortuin betekent. De reden achter deze naamgeving heeft hoogstwaarschijnlijk te maken met het klimaat en de rijkdom, het natuurschoon, de gunstige geografische locatie en het fantasierijke gepeins van de schrijver.
Grote mannen
Ongeacht de exacte reden achter de naam, heeft de bijnaam de tand des tijds doorstaan en wordt hij nog steeds gebruikt om de Canarische Eilanden aan te duiden, die een populaire toeristische bestemming is vanwege het subtropische klimaat en de natuurlijke schoonheid.
De eerste inwoners waren de Guanchen, sommige schrijvers geloven dat zij de oorspronkelijke bewoners van Atlantis waren. Ze waren groot, de mannen waren tussen 1,75 en 1,88 meter groot en sommige hadden een heldere rozige huid met blond haar en blauwe ogen. Guanchen waren buitengewoon sterk en zeer behendig, wat werd toegeschreven aan hun leven in de natuur en in de grotten.
Stenen tijdperk
De Guanchen worden beschreven als natuurlijke krachten in lichaam en geest, moedig, intelligent, waardig, vriendelijk, gepassioneerd en nederig. Deze eigenschappen stelden hen in staat om het gevaar te trotseren, calamiteiten te overleven en bevriend te raken met hun vijanden. De Guanchen hielden van zingen en dansen, gokken en sportwedstrijden. Ze gaven ook oprechte gastvrijheid en hadden diep respect voor hun ouderen en een grote liefde voor hun familie.
De expeditie van Béthencourt naar de Canarische Eilanden merkte een van de mooiste rassen ter wereld die ze ooit hadden ontmoet. Voedsel was schaars en daarom moesten ze zuinig zijn. Hun maaltijden bestonden meestal uit gofio, wild fruit en vis. Bij een speciale gelegenheid werd er vlees geroosterd. De Guanchen vingen vis door met brandende fakkels de vissen in rietnetten te jagen.
Ze hadden geen kennis van metaal, het is moeilijk voor te stellen hoe ze hun molens bouwden om gofio te malen, of hun kleding maakten zonder naalden. Ze waren primitief vanwege hun geïsoleerde positie en dit is de reden waarom de Guanchen niet verder kwamen dan een manier van leven zoals deze uit het stenen tijdperk.
Vrouwen
Hun rijkdom werd bepaald door hun vee. De koning bezat het land en in de hiërarchische lijst stond de priester op de tweede plaats. Er waren sociale klassen, edelen, schildknapen en schurken. Als een man als edelman erkend wilde worden, moest hij bewijzen wat hij waard was. Hij werd getest om te zien of hij dieren had gemolken en geslacht, maaltijden had gekookt, onbeleefd of grof was geweest, vooral tegen een vrouw. Als de kandidaat niet aan de eisen voldeed, werd hij voor altijd tot schurk verklaard en werd zijn haar afgeschoren. Als hij wel slaagde, werd zijn haar tot aan zijn oren afgeknipt en werd hij lid van de adellijke orde.
Een vrouw die ging trouwen werd een maand voor het huwelijk geïsoleerd in haar kamer om er rijkelijk te eten. Een huwelijk kon worden ontbonden, beide partners waren vrij om opnieuw te trouwen en de scheidingen waren minnelijk. Enig probleem, als er een kind werd geboren na de scheiding, werd het als onwettig beschouwd.
Gastvrij
De Guanchen worden in verband gebracht met de Egyptenaren vanwege hun gewoonte om hun doden te mummificeren. Het lichaam werd op een stenen bank gelegd waar de ingewanden werden verwijderd en het lichaam twee keer per dag werd gewassen in koud zout water. De oren, neusgaten, vingers en tenen kregen speciale zorg omdat dit de meest kwetsbare delen waren. Daarna werd het lichaam gezalfd met een mengsel van geitenvet, aromatische kruiden, geplette pijnboomschors, hars, varenpoeder en puimsteen. Na de behandeling werd het lichaam twee weken blootgesteld aan de zon, dit was de rouwperiode voor de familieleden. Na de mummificatie werd het lichaam in schapen- en geitenhuiden gewikkeld en vervolgens naar een van de grafgrotten gebracht.
Hoewel de Guanchen als ras niet meer bestaan, lijkt het erop dat veel van hun eigenschappen door de generaties heen zijn doorgegeven aan de Canariërs. Ook zij houden van muziek en dansen, ze zijn erg trots op en beschermend over hun families en bieden altijd hun gastvrijheid aan.
Geen immuniteit
De fluittaal die vandaag de dag nog steeds op La Gomera wordt gefloten, is hoogstwaarschijnlijk afkomstig van de Guanchen. Het woord Guanchos komt van de samentrekking van Guan (man) van Chinet (Tenerife). De Guanchen arriveerden over zee en brachten huisdieren mee zoals geiten, schapen, varkens en honden. Er hangt wat mystiek rond deze vroege bewoners, zij lijken eerder land- dan eilandbewoners. Er is gesuggereerd dat de Guanchen herders waren die door zeelieden naar de eilanden werden gebracht. De Teide op Tenerife is op een heldere dag zichtbaar vanaf de Afrikaanse kust en het is niet ondenkbaar dat zij zelf de overtocht hebben georganiseerd met de hulp van zeelieden.
De Guanchen waren gevoelig aan de virussen en bacteriën die door de veroveraars werden meegebracht. Ze bezaten niet de immuniteit tegen vreemde ziektekiemen en stierven terwijl ze zich verzetten tegen de invasie van Europese volkeren.
Verslagen in 1496
De Spaanse verovering begon in 1402 met Jean de Béthencourt op Lanzarote. De inheemse bevolking, geconfronteerd met de hongerdood, gaf zich over aan de Castiliaanse overheersing. De Guanchen op Tenerife hadden alleen stenen en speren als wapens, maar ze vochten in 1494 met succes tegen de Castilianen, om ten slotte in 1496 verslagen te worden.
De Guanchen die overleefden werden bekeerd tot het christendom en trouwden met de Spaanse veroveraars, waardoor sommige families op de Canarische Eilanden op vandaag Guanchenbloed claimen.
Wie zich wil verdiepen in de oorlogen, de veld- en zeeslagen die op de Canarische Eilanden, en dan vooral op Tenerife werden gevoerd, kan dit lezen in onze artikels EEN BROKJE GESCHIEDENIS en BELANGRIJKE CANARISCHE VERJAARDAG.
Geïnteresseerd in Tenerife? Word dan lid van de grootste Tenerife-familie!
Abonneer u op onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het nieuws op Tenerife.
Vul hieronder uw voornaam en een geldig e-mailadres in. Klik daarna op Abonneren.
