Archeologische en etnologische bewijzen tonen aan hoe belangrijk vijgen waren in de voedselcultuur van de oude Canarische eilandbewoners, die ze zowel vers als gedroogd consumeerden. Vijgen zijn niet alleen lekker en voedzaam, ze worden ook bij de oudste geteelde vrucht op de Canarische Eilanden gerekend. Vijgen werden reeds vóór de Spaanse verovering in de vijftiende eeuw door de oude Canarische bewoners verbouwd. Uit de bevindingen kan worden afgeleid dat de vijgenboom de eerste fruitboom was die op de Canarische Eilanden werd gekweekt.
Vijgen worden kunnen rauw gegeten worden of in suiker ingelegd en hebben een lichte relaxerende werking. Ze bevatten geen hoge energiewaarde maar bevatten wel veel vitaminen en voedingsvezels.
Ze zijn zoet en aromatisch en hangen als vruchten aan de Ficus carica, de vijgenboom.
Dat vijgen een essentieel onderdeel vormden in het dieet van de bewoners van de Canarische Eilanden in de pre-Spaanse tijd weten we uit kronieken van de eerste ontdekkingsreizigers die op de eilanden aankwamen en van degenen die later de verovering van de eilanden documenteerden. Daarin wordt meermaals melding gemaakt van vijgenbomen op Gran Canaria. Zij vermelden zelfs het bestaan van verschillende termen om vijgen te onderscheiden: arehormaze wanneer de vrucht vers was, tehaunenen wanneer de vrucht rijp was.
Pre-Spaanse eetgewoontes
Vandaag hebben archeologische vondsten de betrouwbaarheid van deze vroege informatie bevestigd. Bij opgravingen op Tenerife en meer recentelijk op Gran Canaria zijn houtskool en zaden van vijgen gevonden, waarvan sommige meer dan 1.500 jaar oud zijn. Bij wijze van uitzondering zijn zaden teruggevonden in de rotte tanden van sommige mummies, wat ongetwijfeld bewijst dat ze werden gegeten. De hoeveelheid van dergelijke vondsten en de studies over pre-Spaanse eetgewoontes wijzen erop dat vijgen een onmisbare hulpbron waren in het dieet van de oude Canarische bewoners.
Na de veroveringen van de archipel door de Kroon van Castilië in 1479 verspreidde de vijgenteelt zich over de eilanden. De reden hiervoor is rustieke aard van deze vrucht. De vijg is makkelijk te planten, een vijgenboom is eenvoudig te onderhouden en vergt weinig water.
Vijgen bleven, net als in de pre-Spaanse periode, althans op Gran Canaria en Tenerife, een product van groot belang in het voedselgamma van de lokale bevolking.
Hoog suikergehalte
De oude bewoners van Gran Canaria plukten de rijpe vruchten die werden gedroogd en bewaard om de winter te overbruggen. Bovendien bevatten vijgen, of ze nu vers of gedroogd zijn, evenveel calorieën. De enorme calorie-inname, ongeveer 70 calorieën per stuk, is te danken aan het hoge suikergehalte. En bij elk voordeel heb je ook een nadeel: door het hoge suikergehalte is de vijg een vrucht die niet wordt aanbevolen voor mensen met diabetes.
In testamenten en bij geschillen over grondbezit werd er vroeger vaak naar vijgenbomen verwezen en zijn er nog veel namen van variëteiten bewaard gebleven. Zij waren zo belangrijk dat in sommige gevallen het land werd nagelaten aan een persoon en de vijgenbomen aan iemand anders.
Een ander teken van het belang van de vrucht en de boom die haar voortbrengt, is de overvloed aan toponiemen op de Canarische Eilanden die verband houden met dit supervoedsel.
Veel voorkomende naam
Vijg heet in het Spaans higo en een vijgenboom wordt higuera genoemd. Voornamelijk dat laatste vinden we veelal terug als plaatsnaam of locatie-aanduiding op diverse plaatsen op alle eilanden. Denk maar aan de gemeente La Higuera op Tenerife en aan de straatnamen Calle La Higuera die in veel gemeenten voorkomt.
Het feit dat veel gevonden namen in archieven en bibliografieën, die eeuwen geleden werden gebruikt om de verschillende vijgenvariëteiten aan te duiden, vandaag de dag nog bestaan. Documentaire bronnen zijn een nuttig instrument voor het bestuderen van de vijgenbomen op de Canarische Eilanden.
Geïnteresseerd in Tenerife? Word dan lid van de grootste Tenerife-familie!
Abonneer u op onze nieuwsbrief en blijf steeds op de hoogte van het nieuws op Tenerife.
Vul hieronder uw voornaam en een geldig e-mailadres in. Klik op Abonneren.
