VERRASSEND NIEUWS OP TENERIFE 62 – VULKAANKEGELS BESCHADIGD

Het landschap op Tenerife is bijzonder bergachtig en dat heeft een extra dimensie die iedereen verleidt om het eiland te gaan verkennen. Meestal trekt men de bergen in, maar aan de kustlijn zijn er ook bergen. Niet zo hoog weliswaar, maar toch flink uit de kluiten gewassen heuvels in de grootorde van honderd tot een paar honderd meter hoog. Je herkent ze aan de typische kegelvorm.
De Chayofita-vulkaan, die in de nabijheid ligt van Playa Las Vistas in Los Cristianos is daar een prachtig voorbeeld van.

Deze vulkanische kegels zijn monogene basaltvulkanen en er bevinden zich 297 van dergelijke vulkanen op Tenerife. De meeste vinden we terug in het Anagagebergte (noordoosten) , in het Tenogebergte (noordwesten) en in de grensstreek van de gemeenten Arona en Adeje (zuiden). De toestand van een aantal is ronduit slecht te noemen. Ruim 80 van deze vulkanische kegels zijn het slachtoffer van menselijke activiteiten en van stedelijke druk. Veelal is bouwwoede de oorzaak, maar ook illegale activiteiten zoals mijnbouw liggen aan de basis van deze verloedering.

Deze studie werd niet gemaakt door professoren of door eindejaarsstudenten geologie aan de universiteit. Neen, merkwaardig genoeg werd het onderzoek naar de mate van verslechtering van de vulkanische kegels op Tenerife uitgevoerd door leerlingen van het tweede jaar middelbare school Instituto de Educación Secundaria, beter bekend onder de naam IES, in Los Cristianos, onder leiding van de leerkracht biologie en geologie, Javier Reyes.
De studie evalueerde de staat van instandhouding van de vulkanen op Tenerife met de tool IDE Canarias (Infraestructura de datos espaciales de Canarias), een computerbron voor de planning en het beheer van het grondgebied op de Canarische Eilanden.
Voor elke vulkanische kegel werd een kaart gemaakt met identificatiegegevens, met de mate van verandering en de coördinaten. Van elke berg werd een 3D-model van Lidar gemaakt, een topografische kaart geïntegreerd met kadastergegevens en een terreinmodel opgemaakt met de inslaggebieden.

Javier Reyes geeft aan dat Tenerife wordt gekenmerkt door zijn grote vulkanische complexiteit en dat subaeriale vulkanische gesteenten variëren in leeftijd van ongeveer 12 miljoen jaar tot iets meer dan 100 jaar oud, zoals lavastromingen die zich hebben gevormd door de uitbarsting van de Chinyero in 1909.

Het zuiden is meer gestraft …
Van het totale aantal onderzochte vulkanische kegels zijn er 86 of 28,9% die in mindere of meerdere mate belangrijke veranderingen vertonen. De vulkanen die er slecht aan toe zijn liggen in Arona, San Miguel de Abona en Granadilla, daarna komen deze in El Rosario en Tacoronte. Het is duidelijk dat de meeste van deze aangetaste vulkaankegels zijn geconcentreerd in gemeenten waar veel toeristische en commerciële activiteiten plaatsvinden en daarom enorme hoeveelheden bouwmaterialen nodig hadden.
48 geaccidenteerde kegels bevinden zich op minder dan 500 meter van stedelijke gebieden, 28 liggen er tussen 500 en 1000 meter vanaf. Tussen 1000 à 1500 meter liggen er slechts 10 vulkanen en op meer dan 1500 meter weg van de bevolkingscentra is er geen enkele beschadigde vulkaan meer te vinden.
Er wordt opgemerkt dat de grootste vernieling van de vulkaankegels werd aangebracht in de jaren zeventig van de vorige eeuw als gevolg van de toeristische bloei op Tenerife.

Steengroeven en mijnontginningen worden aangeduid als de belangrijkste veroorzakers. Op vandaag zijn er veel van deze groeven gesloten, maar hebben dan weer een andere negatieve invloed op het vulkaanlandschap achtergelaten. De leerlingen ontdekten tijdens hun studie dat er 17 van deze groeven zijn opgegaan in illegale puinstortplaatsen.

In totaal hebben 38 vulkanen een wijziging ondergaan van meer dan 25% van het oppervlak, 6 vulkanen zijn voor meer dan 75% in hun vorm aangetast. Van het totaal liggen er 9 aangetaste vulkaankegels in beschermde natuurgebieden.

De leerlingen vragen met hun rapport waardering en respect voor het Canarische vulkanisme dat essentieel is voor de bescherming van het landschap. Deze Canarische identiteit maakt ons uniek in Spanje en in de wereld, is hun conclusie.