Nog nooit een koe gezien op Tenerife? Ze zijn nochtans pertinent aanwezig. In een eerder gepubliceerd artikel hebben we uitgelegd hoe Jos en Kathleen Boonen jaren geleden in contact kwamen met Heraclio Perez en hoe deze kennismaking resulteerde in een stevige commerciële samenwerking. Daardoor kwam er een transport op gang van Belgische en Nederlandse runderen naar een aantal Canarische Eilanden, waaronder vooral naar Tenerife. Maar van het een kwam het ander …
Koeien en vaarzen overbrengen naar een andere klimaatzone is erg belangrijk, want ook dieren genieten en gedijen beter in warmer weer. De beesten zijn als mensen. Ook zij houden van betere weersomstandigheden. Hoe stabieler het klimaat, hoe minder energie er nodig is om het dierenlichaam op te warmen. De opgespaarde energie wordt gebruikt in de melkproductie van de koe zelf. Tot op vandaag worden er maandelijks een honderdvijftigtal runderen, hoofdzakelijk melkvee en jong mestvee, op uiterst verantwoorde en diervriendelijke manier overgebracht naar een subtropische klimaatzone. Twee hypermoderne vrachtwagens zorgen ervoor dat de dieren comfortabel de ruim drieduizend kilometer lange reis ondergaan. Een tussenstop rond Bordeaux zorgt ervoor dat de koeien een dagje kunnen ontspannen in een natuurlijke omgeving, terwijl de chauffeur de laadruimtes verschoont met nieuw stro, verse voeding en een frisse drinkwatervoorraad.
De betere melk- en vleesproductie in Tenerife is ook het gevolg van een correcte selectie in de genetica van de runderen. Het zorgen voor een evenwichtige suikerspiegel door het maximaal bevorderen van een correcte maagfermentatie is hier van kapitaalbelang. Gelukkig teert de familie Boonen op torenhoge ervaring, vakkennis en know-how, opgedaan door vijf generaties op rij.
Op het menu staan ruw voedsel bestaande uit bierdraf, stro en luzerne, en krachtvoeders (meel) naar Belgische normen, met en maximum aan verteerbare eiwitten.
We concluderen met z’n allen dat er in een subtropisch klimaat meer melk geleverd wordt door eenzelfde koe dan in een gematigd klimaat en dat de kwaliteit van de melk beter is.
De constante van het weerklimaat maakt dat de boerderijdieren zich beter voelen. Hun gezondheid is hier optimaal en dat zorgt dan weer voor smaakvoller vlees en een betere melkkwaliteit.
Meststoffen, buiten kippenmest, is op de eilanden zo goed als onbestaand. In tegenstelling met de Lage Landen waar er een groot mestoverschot is. Maar er is meer. Er zijn nog voordelen om koeien te houden op Tenerife en bij de opsomming ervan vallen wij met open mond uit de lucht.
Niemand heeft daar dieper over nagedacht dan Jos Boonen himself, tropisch bio-ingenieur van opleiding en heel goed geplaatst om ecologische relaties te maken en praktische oplossingen te vinden voor problemen en/of tekorten die zich voordoen in het levend veecircuit op de Canarische archipel.
Het huidige project resulteert in een slordige duizend beesten, 800 koeien, vaarzen en stieren op de boerderij in Fasnia en meer dan 200 dikbillen op een hoger gelegen boerderij in Las Mercedes. Het vee staat hier niet op een weide maar in open paddocks met zonnewering en wordt gevoederd met het grasachtige eiwitrijke Luzerne, stro, meel en bierdraf uit brouwerij Dorada.
Hier wordt geen silomaïs toegediend omdat maïs een fermenterend product is dat een negatieve invloed heeft om van koeienmelk kaas te maken. De productie van melk komt tot stand door te voederen met een minimum aan mycotoxines teneinde een correcte maagfermentatie te bekomen.
Je moet een keuze maken, zei ons wijlen Jos Boonen. Ofwel breng je melk op de markt om kaas te maken ofwel lever je de melk aan een van de twee melkfabrieken op het eiland. Wij kozen voor het eerste en pasten daarom de infrastructuur en het beleid aan om de kaasleveranciers te kunnen bevoorraden met een hoogstaand melkproduct.
De melkkoeien leveren dagelijks 3.800 liter melk en als je weet dat er ongeveer 5 liter melk nodig is om 1 kilogram kaas te maken, dan komen we snel tot een kaasproductie van dagelijks 760 kilogram.
Tien tot twaalf kaasboeren komen voor dag en dauw, om 4 uur ’s morgens, de gekoelde melk van het vorige etmaal afhalen om er artisanale kazen van te maken. Een kaasboer uit Adeje slaagt er zelfs in om dagelijks 100 à 120 kilogram mozarellakaas te maken omdat het vetgehalte van deze zware melk uiterst hoog is en ‘zware’ kazen vragen dit nu eenmaal.
De artisanale kaasmakerij Montesdeoca uit Tijoco Alto (Adeje) gaat dagelijks voor dag en dauw een duizendtal liter koeienmelk halen in Fasnia om deze te mengen (12%) met de geitenmelk alvorens geitenkaas te maken. Want kaas maken van enkel geitenmelk is onmogelijk.
Duizend runderen zorgen voor een meststapel die op een uiterst verantwoorde manier wordt gebruikt. De mesthoop wordt verkocht en brengt op deze manier een extra cent op. De mest wordt gebruikt door de land- en tuinbouwers om groei van hun producten te stimuleren. De agronijverheid, en in het bijzonder de bananenplantages en de saladeproductie op Tenerife en de ananasplantages op El Hierro, hebben aldus baat van de ingevoerde koeien. Op dit moment worden er ook afspraken gemaakt met een coöperatieve op Gran Canaria om 450 melkveevaarzen in te voeren die mede moeten instaan voor de mestproductie.
Een derde voordeel van het kweken van koeien en vaarzen is het slachtvee. Wekelijks worden er een vijftiental boerderijdieren geslacht en wordt het vlees aan de man gebracht op Tenerife; lekker mals vlees waarvan een deel door de vleesverwerking omgezet wordt in charcuterieproducten. Het vlees is verser dan dat van geslacht vee dat wordt overgebracht vanaf het vasteland of vanaf Argentinië en Zuid-Amerika, waarvoor hier heel veel reclame wordt gemaakt. Il fut un temps … er was ooit een tijd waar op iedere finca koeien stonden die zich voederden met plantaardig afval maar in de loop van de tijd verdwenen de koeien uit het zicht en was er niemand meer die zich bekommerde over de afvalberg die op een finca tot stand kwam. Maar tijden keren terug, zo ook zullen de koeien en hun mest spoedig meehelpen aan de extra groei van de kleine typische banaantjes.
Bij elke aankomst van een veetransport komen fincahouders naar de boerderij om een aantal koeien te kopen. Deze worden dan in de plantages gezet en worden gevoederd met plantafval van de bananenbomen en met bananen die net niet goed genoeg zijn om verkocht te worden. Tweemaal winst: het plantageafval wordt ecologisch verwijderd en de geproduceerde mest dient als verrijking voor de groeibodem. Deze compost wordt uitgereden en verspreid over de lavagronden en de aanwezige zuren breken de stevige ondergrond af tot een mulle ondergrond waarop planten en bomen goed gedijen. Zo wordt het tekort aan humus voor een deel gecompenseerd. Ondertussen blijft de mestvrachtwagen heen- en terugrijden tussen boerderijen en fincas om het mesttekort aan te vullen.
De afnemers zijn zowel slagerijen als vleesversnijderijen, ook de Hyperdino in La Palma is klant en uiteraard ook de eigen winkel Delibel op de Costa del Silencio. Ook de vrouw van Heraclio baat een vleesversnijderij uit in de Mercado Nuestra Señora in Santa Cruz.
En nog is het einde van het verwerkingscircuit niet afgelopen. Jos denkt nog na over de realisatie van een hakselmachine om plantaardig afval van de fincas te hakselen en in balen op te slaan als veevoeder.
Ook onderzoekt hij de mogelijkheid om levend vee nog sneller naar Tenerife te brengen en daarbij sluit hij chartervluchten vanaf Luik niet uit.
Trouwens, de selectie in België en het overbrengen van de runderen gebeuren onder het waakzame oog van zoon Tony Boonen, bijgestaan door zijn partner Elleen die tevens de strenge sanitaire administratie verzorgt voor het transport van de dieren.
Zo zie je maar. Wijlen Jos Boonen en vrouwtje Kathleen kwamen drie jaar geleden naar Tenerife om uit te rusten na een professionele carrière in België. In het begin was er niets, dan was er het contact met Heraclio en zo kwamen koeien en vaarzen naar Tenerife. Daaruit vloeide de melkproductie en de mestverdeling. En als allerlaatste is er het vlees dat nergens zo lekker gegeten wordt.
Wie dit verhaal wil lezen, kan dat HIER.
