Er bestaan twee soorten mensen als we spreken over toeristen die het eiland bezoeken. De ene wil genieten van alles wat het eiland voortbrengt en op traditionele manier wordt bereid, de ander houdt zich vast aan de eettradities van het thuisland. Ze kiezen ofwel voor gofio en papas arrugadas ofwel voor bitterballen en frieten met stoofvlees. Dat is een keuze die elk voor zichzelf maakt afhankelijk van opvoeding, smaakverruiming, ontdekkingszin en waardering.
Omdat de culinaire geneugten op Tenerife een mix zijn van aloude gebruiken die met moderne middelen worden gecreëerd kies ik voor de eerste groep. De natuurlijke producten en de eenvoud van de bereidingen vormen samen een wonderbaarlijk en gevarieerd palet dat de smaakpapillen vervoert. Vooral omdat wij als westerlingen niet gewoon zijn aan deze smaken is het ontdekken van de lokale gastronomie een explosief gegeven dat door elke lekkerbek geapprecieerd kan worden.
Op Tenerife kun je genieten van veel lekkere en traditionele gerechten waarin producten als gofio, honing, kruiden, look en olijfolie veelal de basisproducten zijn van fantastische recepten. Een mix tussen creativiteit en culinaire traditie. Als je het nog nooit hebt beleefd heb je geen recht tot spreken.
Vis bij uitstek
Vis eten op een eiland is anders dan vis eten op het vasteland. Daarbij komt dat er dagelijks verse vis wordt aangevoerd die ook dagvers op tafel komt. Gewaardeerde vissoorten als bocinegro, alfonsino, sama, cherne en salema worden ten zeerste gewaardeerd om hun wit vlees. Tonijn die recht uit zee komt en niet recht uit een blikken doos is de kaskraker bij uitstek. Gebakken, gegrild of gemarineerd, er is keuze te over. De meest unieke en meest smaakvolle vis is zonder twijfel de vieja. Deze kleurrijke vissoort komt enkel voor rond de Canarische Eilanden en prijkt regelmatig op visitekaartjes die de archipel moeten promoten. Zelfs de ordinaire makreel en sardine smaken overheerlijk als ze van de grillplaat glijden.
Wil je het nóg traditioneler dan is er pulpo, morena, choco en calamar die op verschillende wijzen klaargemaakt de keuken verlaten.
Groenten en fruit
Van vis alleen kun je niet leven, er komen steevast andere dingen op tafel. Groenten en fruit bijvoorbeeld, maar dan alles onder één gemeenschappelijke noemer: geproduceerd op het eiland. Komkommers, bubangos (variëteit courgette), pompoenen, spinazie, waterkers, zoete en gewone aardappelen, aubergines, ajuin, look, kool en bonen hebben een andere smaak dan de vergelijkbare groenten uit ons thuisland. Zelfs de tomaten smaken hier beter dan ginderachter.
Als fruit kiezen we voor de lokaal geteelde Canarische banaantjes. Op de fincas groeien diverse fruitsoorten naast elkaar en wordt het aanbod aangedikt met tropische en subtropische vruchten zoals avocado, mango, papaja en ananas. Maar ook de voor ons onbekende chirimoya, guayabo, carambola, litchi en andere variëteiten die niet op het continentale vlak zijn terug te vinden komen hier massaal voor.
Vlees
Als we over vlees praten scoren we goed met konijn, geit, schaap en kip. Deze vleessoorten kunnen op verschillende eenvoudige manieren klaargemaakt worden en beschikken aldus over een brede waaier van receptuur. Denk maar aan pollo en salmorejo waar bij de bereiding enkel paprika’s, look, oregano, olijfolie, witte wijn en zoet pigment worden toegevoegd. Of aan carne de cabra waarbij het geitenvlees niet naar geit ruikt maar wel naar de geurige kruiden en de flinke scheut rode wijn. Ook het runds- en varkensvlees gedijen bijzonder goed en worden genomineerd als de beste grillwaren die steevast worden klaargemaakt a la plancha of op de barbecue. Opmerkelijk is de grote variëteit aan worsten, die hier ook salchichas worden genoemd. Deze worden gegeten als tapas maar ook als volwaardig vleesgerecht bij de maaltijd.
Kaas
Een andere belangrijke gastronomische rijkdom die de eilandbezoekers met verbazing ontdekken en leren appreciëren zijn de Canarische kazen. Jonge verse (fresco), half geharde (semicurado) of harde (curado) kaas van de geit of van de koe staan in elke eetgelegenheid op de kaart. Opvallend is de queso frito con mojo, de queso asado en de queso Manchego, warme kazen die veelal als tapa of als voorgerecht worden geproefd.
Mojo en Gofio
Gofio is een directe erfgenaam van de Guanchen. Het is een meelmengeling die gemaakt is van geroosterde granen. Meestal van gerst, tarwe en maïs maar door toevoeging van natuurlijke aromaten en nevenproducten kan dit product wel honderd verschillende smaken krijgen. Als deze meelproducten toegevoegd worden aan een vis- of vleesbouillon bekomt men de eetbare gofio. Er wordt wel eens smalend gezegd dat alle kinderen op Tenerife worden grootgebracht met dit natuurlijk vezelproduct. Escalón is een gofioschotel die ook spekreepjes, geroerde eieren, kikkererwten, kippenvlees, kruiden en zelfs wat fijngesneden groenten kunnen bevatten.
Mojo is een smaakmaker die als saus wordt geserveerd bij de papas arrugadas, bij de gofio en bij heel veel visbereidingen. Het is een handelsmerk van de Canarische archipel. Mojosauzen worden ook gedegusteerd met stokbrood. Deze salsas passen bij vrijwel alles, en vooral, ze zijn lekker en zitten boordevol vitaminen. Ze worden sedert mensenheugenis gemaakt, op verschillende manieren, zoals je ook sangría kunt brouwen, en met invloeden uit verschillende landen en continenten.
Typische lekkere dingen
We vergeten nog tal van lekkere dingen uitvoerig te beschrijven. Als ik het toch doe wordt deze column te lang voor publicatie en gaat hij vervelen. Toch wil ik deze opsommen. Het water komt je beslist in de mond. Churros de pescado, papas arrugadas, pimientos de padrón, croquetas caseras, chopitos, carne fiesta, pollo asado, … en nog meer lekkers.
Canarische gerechten worden vooral getypeerd door de snelheid waarmee ze kunnen bereid worden en door de eenvoud ervan. Niet gecompliceerd en toch lekker, dankzij de lokale en eigen gekweekte producten die op deze wijze de Tenerfiaanse gastronomie doen schitteren. Dan vind ik het toch jammer dat veel toeristen zich blijven vastklampen aan frieten, frikandellen en bitterballen.
