Geologen en vulkanologen houden op Tenerife reeds geruime tijd de grootste van alle Europese vulkanen nauwkeurig in de gaten. Er is vulkanische activiteit aanwezig en er ontsnappen sinds mensenheugenis sulfaatdampen uit de krater. Het rommelt overal diep onder de grond en de seismologische dienst die zich bezighoudt met de geofysica op het eiland buigt zich over de toegenomen bodemactiviteit.
Zo begon in 2011 de onderwatervulkaan nabij La Restinga in het zuidwesten van El Hierro aan haar groeiproces. Nu is de top van deze vulkaan amper van het wateroppervlak verwijderd. Ook in het diep tussen Gran Canaria en Tenerife is de Volcán de Enmedio aan een snelle groei bezig; de basis ligt op 2.000 meter, de top op 1.500 meter. En we weten reeds langer dat de Canarische eilanden slechts de toppen zijn van een reusachtige bergketen. In de wijde omgeving groeien de onderwatervulkanen gestadig en zijn er voortdurend nieuwe eilanden in de maak.
Dat kun je ook lezen in een eerder gepubliceerd artikel ‘Nieuwe eilanden in de maak‘.
Magmakamer
De Canarische archipel ligt niet op een tektonische breuklijn maar op een hotspot. Dit is een gebied waar de aardkorst erg dun is. Men gaat ervan uit dat de aardkorst dun is geworden door een onderstroom van hete vloeibare specie die de aardkorst van onderaf doet smelten. Doordat de aardkorst op deze plaatsen erg dun is, kan het magma zich gemakkelijk een weg banen door de aardkorst heen en samentroepen in een reservoir of magmakamer. Uiteindelijk wordt de druk in de magmakamer zo groot dat er een uitbarsting plaats vindt.
Indien tektonische platen bewegen terwijl de convectiestroming op dezelfde plaats actief blijft zal een vulkaan op een gegeven moment buiten het bereik van de warme convectiestroom komen te liggen. Hierdoor gaan alle vulkanen gelegen op deze hotspots uiteindelijk schijndood. En dat is waarschijnlijk de reden waarom de Teide in een diepe slaap is gewikkeld.
Nauwelijks voelbaar
Het Instituto Volcanológico de Canarias (INVOLCAN) meldt dat er geen reden is tot ongerustheid. Dergelijke clusters laten zien wat dynamische systemen van vulkanen kunnen veroorzaken. De bevoegde officiële instanties zullen de seismische activiteit grondig analyseren en vrijgegeven wanneer ze beschikbaar is.
Dagdagelijks zijn er tientallen bevinkjes op en rond de Canarische archipel, het merendeel is nauwelijks voelbaar. Nu en dan schokt het eiland met een kracht van 4 op de schaal van Richter of zelfs ietsje meer. Veelal worden de aardschokken door niemand gevoeld. Gelukkig zijn er nog de vulkanologen en hun meetapparatuur.
Isla del Paralelo
Een mooi voorbeeld van verhoogde vulkanische activiteit doet zich voor in de onmiddellijke omgeving van El Hierro, ten zuiden van de gemeente La Restinga. Dat het gebied hoogzwanger is weten we reeds een tijdje en daarom wordt deze omgeving ook aangeduid als een afzonderlijke hotspot. Het nieuwe eilandje groeit gestaag en, eens het hoofd boven water, krijgt het de naam Isla del Paralelo toegewezen. Daar is sedert 2011 een verhoogde uitstoot van CO² waar te nemen, een duidelijk signaal dat er magma in beweging is en dat er daardoor extra druk moet staan op de aardkorst.
Het Instituto Volcanológico de Canarias (Involcan) en het Instituto Geográfico Nacional (IGN) houden de veranderende seismische gegevens nauwlettend in het oog, als dat een geruststelling mag zijn.
We leven op een bewegende bodem, dat weten we allemaal en het rommelt iedere dag wel ergens. Als wij het niet voelen wordt er niet over gecommuniceerd, maar het is er wel en als we het dan eens voelen dan is dat groot nieuws …!
