Op Tenerife zijn er honderden, zo niet duizenden grotten. De meest bekende onder deze is La Cueva del Viento in Icod de los Viños.
Een grot is niets minder dan een natuurlijk gevormde onderaardse ruimte die kan bestaan uit holtes, zalen en gangen of galerijen en kan dus een echt doolhof zijn met gigantische afmetingen. Maar dat is niet van toepassing op alle spelonken. Soms kun je deze bezoeken en soms ook niet.
Wij ontdekten op onze speurtocht, als voer voor deze artikels, dat er tussen La Orotava en Santa Úrsula, in het gehucht Tamaide, een grot ligt met een hoge historische waarde. Nabij de Barranco de Pinto ligt een onbekende grot die op 14 maart 1986, door de Canarische regering werd uitgeroepen tot historisch en monumentaal erfgoed met het doel deze locatie te rehabiliteren. We hebben het over de grot van Bencomo.
De grot wordt ook wel eens la cueva del Rey (koningsgrot) of los Siete Palacios (zeven paleizengrot) genoemd omdat er een aantal grotere zalen en galerijen aanwezig zijn. Hier heeft Mencey Bencomo, de voorlaatste koning van Taoro, gewoond. Toch in de zomerperiode, want het klimaat en de omgeving leenden zich perfect om de geitenkudden te laten grazen. In de winter verhuisden hij en zijn gevolg naar de grotten van Martiánez, op zoek naar een milder klimaat, dicht bij de oceaan. Bekende guanches als Tinguaro, Bentor en Prinses Dácil werden in de grot van Bencome geboren. We kunnen alvast aannemen dat deze locatie kan beschouwd worden als een ‘aboriginaal’ heiligdom met een subliem uitzicht over de La Orotavavallei.
Op vandaag is de Bencomogrot een triest voorbeeld van een laks beleid en van een stiefmoederlijke behandeling door de overheid. Wat zou moeten schitteren in het cultuurhistorisch patrimonium ligt er op heden desolaat bij. Men slaagt er op Tenerife niet in om dit erfgoed te conditioneren en te bewaren voor onze achterkleinkinderen. Nergens op het eiland kun je een locatie bezoeken waar de oorspronkelijke bevolking werkelijk heeft geleefd, in tegenstelling tot onze buureilanden die wel in staat zijn om de oorspronkelijke guanchegeschiedenis van hun eiland te verzekeren voor de toekomst.
Dertig jaar na het bombastisch uitroepen van deze site tot erfgoed werd door de overheid nog geen enkel initiatief genomen. De locatie is het slachtoffer van een absoluut beschamende institutionele verwaarlozing. Enkel de geitenhoeders en hun kuddes gebruiken momenteel deze grot en waar geiten voorbijkomen hangt er een reukje, dat weet iedereen. Deze symbolische plaats geeft nu onderdak als, met uitwerpselen bezaaide, clandestiene schaapstal.
Er wordt niets in het werk gesteld om deze grot een fatsoenlijk gezicht te geven. Vandaar dat er reeds talloze klachten werden ingediend door naburige inwoners en door groepen die de cultuur en de geschiedenis van het eiland willen beschermen.
Deze heilige tempel van inheemse cultuur ligt er verlaten bij. Ik raad de geëerde lezer aan om deze plaats niet te betreden. Je kunt er best even halt houden en de locatie op afstand bewonderen, met deze informatie in het achterhoofd.
Maar zeg nooit nooit … er schijnt licht op het einde van de tunnel.
De verantwoordelijken voor het Canarisch erfgoed, de eilandregering en de gemeente Santa Ursula hebben elkaar gevonden en er werd gedebatteerd. Ramón Cebrian Guimerá, onderzoeker aan de Universiteit van La Laguna werd aangesteld als verkenner in dit dossier. Hij zal een stappenplan uittekenen dat moet dienen bij de administratieve besprekingen om deze regio in Tamaide te herontwikkelen.
Toegangswegen moeten bezoekers feilloos en in alle veiligheid naar de grot leiden. Daarbij is bewegwijzering een belangrijke factor. Het grottencomplex zal onder handen dienen genomen te worden met het accent op ‘uitmesten en ontsmetten’ om bezoeken in de toekomst hygiënisch toelaatbaar te maken na drie decennia van verwaarlozing en apathie. Pas dan zal La Cueva de Bencomo een waardige bestemming zijn om te bezoeken. Ik hou jullie op de hoogte.
De grot bevindt zich aan de Barranco del Pino, ook wel eens Pinito genoemd, in de nabijheid van de Mirador de Humboldt tussen de gemeenten van Santa Ursula en La Orotava.
Gebruik je de GPS dan moet je naar 28 ° 24’26 “N 16 ° 30’22”
Video: Stefan Vilches
